Auteurs Lisette Heij en Leanie van Deelen schreven deze blog n.a.v. hun afstudeeronderzoek op de Meerwaarde.

‘Blijf thuis’ is de opdracht die onze minister-president ons de afgelopen tijd vaak heeft meegegeven. Velen van ons hebben hun vakanties naar verre oorden daarom braaf afgelast. Maar voor docenten Godsdienst is de vraag ‘thuisblijven of op ontdekkingsreis’ ook buiten de coronatijd aan de orde. In deze blog lees je hoe dat zit.

Als docent Godsdienst kun je je leerlingen meenemen op een prachtige ontdekkingsreis naar verschillende godsdiensten, met hun eigen gebruiken en rituelen. Het waardevolle van zo’n reis is dat je de ander leert, in ontmoeting met de ander aan het denken wordt gezet over jezelf en antwoorden vindt op je eigen levensvragen. Een reis als deze is passend voor de vmbo’er die juist in ontmoeting met de ander of door ervaring leert. Als vmbo-docenten merken we echter dat het treden buiten de eigen leefwereld soms lastig wordt gevonden door deze doelgroep. Een reden daarvoor, blijkt in de literatuur, is dat vmbo’ers op zoek zijn naar herkenning en direct nut voor eigen leven.

Een docent Godsdienst kan daarom ook thuisblijven. Hij start dan in de leefwereld van leerlingen en blijft hier, omdat leerlingen zich hier thuis voelen. Het is de wereld van games, YouTube, TikTok en noem maar op. Maar hoe sla je de brug tussen de eigen leefwereld en de wereld daarbuiten?

De Godsdienstdocenten op De Meerwaarde zijn volgens ons in staat deze brug te slaan. In ons onderzoek bleek dat één vraag bij hen centraal staat: ‘Wat heeft mijn leerling hiermee te maken?’. Vanuit deze vraag wordt allereerst rekening gehouden met het thuisfront, namelijk de leefwereld van de leerling, maar wordt de wereld van de leerling ook verbreed door op ontdekkingsreis te gaan. Juist als reisleider van een vmbo-groep is het daarbij belangrijk dat je een voorbeeldfiguur bent en bovendien benaderbaar en betrouwbaar. Jongeren raken verdwaald in de chaos van de wereld en daarbinnen lijken ze vaak weinig klankborden te vinden in voor hen inspirerende identificatiefiguren en volwassenen. Als docent Godsdienst kun je zo’n klankbord zijn in deze zoektocht naar de eigen identiteit. De ontdekkingsreis leidt niet enkel tot het vermeerderen van kennis. Deze reis raakt als het goed is ook je hart en gevoel, want levensbeschouwing heeft betrekking op de hele mens. In de Godsdienstles mag er dus ook zeker aandacht zijn voor persoonlijke verhalen en emoties.

Thuisblijven of op ontdekkingsreis? Neem je leerlingen aan de hand mee op ontdekkingsreis, maar begin wel bij hun eigen voordeur.

Veel leden één lichaam.  
(Paulus over de kerk, 1 Kor. 12:12-31) 

Auteur Hanno Gerritsen n.a.v. zijn afstudeeronderzoek. Als netwerkorganisatie signaleerde MissieNederland dat studenten niet terugkeren in de kerk. Hierop hebben zij dit onderzoek vanuit het cluster Kerk & Jeugd gelanceerd. Tijdens het onderzoek werden meerdere onderzoeken gevonden over kerkparticipatie onder jongvolwassenen. Hieruit blijkt dat studenten de kerk verlaten en een deel van hen na de studententijd niet meer gelooft. Het onderzoek van Hanno Gerritsen bevestigt dit. Hierdoor is de focus verlegd naar de praktijk; het verbinden van studenten met de kerk. Het is een pionierend onderzoek op dit gebied. De onderzoeksvraag luidt: “Op welke manier kunnen lokale kerken samen met studentenorganisaties in een studentenstad de studenten duurzaam verbinden met de kerkelijke gemeenschap?” 

Stel je voor je mag meekijken met een chirurgisch team in het ziekenhuis. De chirurg zegt tegen je: “Zo meteen wordt een bijzondere, oudere patiënt binnen gebracht! We gaan via een openhartoperatie kijken hoe het hart er van binnen uitziet! Wil je meekijken?”  Vol enthousiasme roep je: “Natuurlijk!”.  
Je loopt met de chirurg de trappen af, de OK binnen, handschoenen aan, mondkapje op, short voor. Je ziet aan hun gezichten dat dit echt een bijzonder persoon is. Vol spanning wacht je af. Dan gaan de deuren open. Vol verbazing zie je het lichaam van de kerk de zaal binnenkomen. Ze wordt in slaap gebracht. Wat gebeurt er? Ineens hoor je de chirurg roepen: “Chirurgisch mes!” Snel geef je het mes. Je kijkt over zijn schouders mee, laagje voor laagje komt het hart steeds meer zichtbaar. Het gebeurt…Het hart gaat open. Wat zie je? 
Vol verbazing zie je het hart van de kerk gevuld met studenten. Allemaal kijkend naar iets dat nog dieper in het hart verscholen is. Wat is het?  
Met de studenten kijk je mee en je ziet groot ‘Jezus’ staan omstraalt in schitterend wit licht! Vol verwondering staar je. Dan zie je, hé? De poort staat open! Ineens zie je het in de ogen van de studenten! Niet alleen is de student in het hart van de kerk, de kerk is ook in het hart van de studenten overal waar zij heen gaan! Het is een kerk niet gericht op eigen kerkgroei, maar één die missionair in de samenleving staat. 

Was het een droom? Was het werkelijkheid? Voor netwerkorganisatie MissieNederland ben ik de verbinding van studenten met de kerk gaan onderzoeken. Een boeiend onderwerp want volgens hen komen steeds minder studenten in de kerk. Dit onderwerp houd de wereld bezig. Ik vond enorme onderzoeken uit meerdere landen, uit alle denominaties en duizenden diepte-interviews. Veel onderzoek komt uit Nederland. Verbazend zeggen alle onderzoeken nagenoeg hetzelfde. De student heeft een Bijbelgetrouwe kerk nodig waarin Jezus centraal staat en de kerk heeft de student nodig om vitaal te zijn. Om zo samen één missionaire beweging te vormen. Is het dan werkelijkheid? 
De praktijk laat iets anders zien. In alle onderzoeken ondervond ik steeds weer een strijd tussen cultuur en kerk. In de praktijk zien we dat meerdere kerken de cultuur binnen laten en studenten buiten de kerken om kerk proberen te zijn. Was dit dan toch een droom?  

Ik hoorde van een studentenorganisatie uit Engeland en daarna één uit Amerika die zich richtte op student, kerk én studentenwerkers. Daarna vond ik vijf pioniersplekken in Nederland waarvan ik er drie mocht interviewen. Vol passie, tegen de stroom in, verbonden zij studenten met de kerk.  

Van droom naar werkelijkheid ondervond ik bij hen in deze sleutels: Vindt inspiratie bijvoorbeeld in het buitenland, Vindt God weer in de Bijbel en ontwikkel een missionaire kerkvisie met een bijzondere plek voor studenten. Verbindt met elkaar en droom van Jezus in jouw stad, zet een studentenwerker apart om de brug te slaan tussen student en kerk, bouw missionaire communities van studenten. Zodat zij missionair kunnen bewegen vanuit de kerk naar de campus! Waar wacht je op?! Maak dromen waar samen met MissieNederland! 

Benieuwd geraakt? Neem contact met mij op via hannogerritsen@gmail.com of wordt onderdeel van het Netwerk van MissieNederland!  

Hallo nochmal!

Ben je nieuwsgierig geworden naar de stad van waaruit ik jullie schrijf? Klik dan op de volgende link voor een indruk van het mooie Duisburg (de video is in het Duits): https://youtu.be/OdaEUc5025M

Een armzalige kerk

Of een kerk vol met armen? Wat gebeurt er wanneer een kerk ervoor kiest om de arme mens centraal te stellen in het doen en laten van de gemeenschap: biedt dit kansen voor een rechtvaardigere wereld? Uit de geschiedenis van de Duitse diaconiewetenschap blijkt dat meerdere theologen zich deze vraag gesteld hebben. Uiteindelijk hebben de landskerken in Duitsland hun eigen idee ontwikkeld in hoe zij de problemen van kansarme wijken willen aanpakken en gebruiken hiervoor niet alleen theologische concepten…

Een vreemde eend in de bijt

De Duitse landskerken hebben vanuit een concept dat uit de hoek van de hulpverlening komt, versterking gekregen om een diaconaal project bij een omgeving aan te kunnen laten sluiten. Dit concept (de zogenaamde ‘Sozialraumorientation’) kan het beste vergeleken worden met ‘schatgraven’: alleen worden hier bijvoorbeeld talenten, middelen en samenwerkingsmogelijkheden naar boven gehaald die in de omgeving aanwezig zijn. Het doel achter deze methode is het (weer) zelfredzaam maken van de mensen die financiële en/of sociale nood lijden. Hoewel het concept op de eerste blik ietwat zonderling kan overkomen, heeft haar ontstaansgeschiedenis een duidelijk raakvlak met het politieke diaconaat: beiden zijn ontstaan uit een streven naar een rechtvaardige wereld!

De vraag voor vandaag

Hoe sta jij tegenover het idee dat de diaconale opdracht van kerken tevens inhoudt dat men streeft naar een rechtvaardigere wereld?

Boekentips van de week

Twee boeken die mij in het bijzonder hebben geholpen bij het analyseren van de informatie uit het praktijkonderzoek zijn Kerk voor een nieuwe generatie van Sabine van der Heijden (2012) en Heilzame presentie van Bert Roor (2018). Het boek van S. van der Heijden heeft mij waardevolle inzichten verleend in de belevingswereld en de ontwikkelingspsychologie van jongeren en via haar blog kan je nog meer ervaren over hoe zij de kerk voor een nieuwe generatie ziet: https://kerkvooreennieuwegeneratie.wordpress.com/. Het boek van B. Roor is met name uitdagend voor gemeenten die zich afvragen hoe zij zowel missionair als diaconaal present kunnen zijn in hun omgeving: Roor biedt een holistisch concept wat open van karakter is en daarom bij veel gemeenten van toegevoegde waarde kan zijn. Wat voor mij persoonlijk zo interessant was is het feit dat het concept duidelijk ruimte geeft aan het leren reflecteren, wat mijns inziens een positieve uitdaging kan bieden voor de kerkelijke gemeenschappen in Duitsland. Mocht je meer over het werk Bert Roor willen lezen, dan kan je zijn website bezoeken: http://www.heilzamepresentie.nl/.      

Heb je vragen of opmerkingen over de inhoud van deze blog, dan kan je mij mailen op: tim_versteegen@hotmail.com

Auteur Tim Versteegen n.a.v. zijn afstudeeronderzoek “Diaconale jongerenprojecten in Duisburg-Meidericht: Uitdagingen en mogelijkheden”.

Guten tag!

Heb je ooit gehoord van een ‘Ruhrpottcarpaccio’? Dat is een delicatesse hier in het Ruhrgebiet: een frietje met braadworst en een pittige, zoetzure tomatencurrysaus: daar zeggen de meeste mensen geen ‘nee’ tegen… Mijn onderzoek gaat met name over tieners (van 14 tot 18 jaar) en waar zij graag ‘ja’ tegen zeggen: welke vragen en behoeften hebben zij? Mijn opdrachtgever is daarbij vooral geïnteresseerd in de vraag welke diaconale projecten op een ‘ja’ van jongeren kunnen rekenen. Het onderzoek is uitgevoerd in Duisburg-Meiderich: een stadsgedeelte met veel jongeren, veel sociale problemen en daarom is de behoefte aan liefde, barmhartigheid, genade en gemeenschap groot. Overigens heb ik die laatste vier termen niet zelf bedacht, maar deze zijn in mijn onderzoek naar boven gekomen.

Waar komen jullie toch vandaan?

Afgezien van het feit dat dit onderzoek in Duitsland heeft plaatsgevonden, ben ik ook wat dieper ingedoken in de traditie van mijn opdrachtgever: zij is namelijk als Broedergemeente een afstammeling van de Piëtisten, een bevindelijke stroming die reeds honderden jaren oud is en waarbij de verkondiging van Gods woord de hoogste prioriteit heeft. Nu wilde mijn opdrachtgever niet zomaar een algemene beschrijving van de ontstaansgeschiedenis, maar zij wilde in het bijzonder weten wat deze mensen op diaconaal gebied bereikt hebben.

Mooie jongens, die Piëtisten! 

Wat blijkt? Al vanaf de zeventiende eeuw waren de Piëtisten actief op het gebied van de zorg voor armen en wezen: August Hermann Francke (een prominente Influencer in Piëtistische kringen) zei eens dat het niet uitmaakte of je weeskinderen had, zolang je maar een weeshuis stichtte… Door de eeuwen heen zijn er nog heel wat andere diaconale initiatieven bijgekomen, maar de gemeenschappelijke noemer bij al deze initiatieven is de nuchtere, ingetogen manier waarop zij probeerden om anderen te helpen. Hoewel de Piëtisten niet altijd door omstanders begrepen werden, is hun nalatenschap een voorbeeld van hoe een Christen voor zijn omgeving kan zorgen: zij helpen daar waar de nood het hoogst is en zien dit ook als plicht vanuit het Evangelie…

De vraag van vandaag:

In hoeverre ben jij het met de opvatting van de Piëtisten eens dat “het doen van goede werken” vanuit het Evangelie eerder als plicht dan als optie moet worden gezien?  

To be continued…

Het onderzoek blijft echter niet stilstaan bij de gebeurtenissen uit de verre geschiedenis, ook de laatste honderd jaar zijn er interessante ontwikkelingen geweest die de diaconiewetenschap in Duitsland verder in gang hebben gezet. In mijn tweede blog zal ik wat meer ingaan op de ontwikkelingen aan de Duitse kant, evenals het kort bespreken van twee boeken die mij hebben geholpen bij de interpretatie van de resultaten uit het praktijkonderzoek. Bis dahin!

Auteur Marinus Vlot n.a.v. zijn afstudeeronderzoek over factoren die in de praktijk bepalen of christenen tot missionair handelen overgaan.

Hoe krijgen we onszelf en onze broeders en zusters missionair actief? Een uitdaging die bij veel kerken en organisaties maar ook binnen gezinnen en individuen een grote rol speelt. Als duidelijk wordt welke factoren een rol spelen bij het komen tot missionair spreken en handelen zouden we deze vraag effectiever kunnen beantwoorden. Met deze onderzoeksvraag ben ik aan de slag gegaan.

Deel je hart
Stichting Agapè is continu bezig met deze uitdaging en probeert christenen op veel manieren, maar nu zeker ook online, te helpen bij een missionaire levensstijl oftewel discipelschapsvorming. Ik heb onderzoek gedaan naar wat er werkt in de praktijk. Dit omdat Agapè een nieuw online platform met tips & tools voor kleine missionaire handelingen [Deel je hart] gaat lanceren. Wat blijkt? Komen tot missionair spreken en handelen is in eerste instantie een gedragsverandering. Door menselijk naar deze vraag te kijken is er al veel te leren.

Gedrag
Wat zeggen gedragswetenschappers? Om te komen tot een handeling (dat is nieuw gedrag) is het nodig dat de persoon:

• voldoende gemotiveerd is,
• de capaciteit(en) bezit,
• in de gelegenheid gesteld wordt.

Simpel gezegd. Je moet het willen, kunnen en wat hulp krijgen van de omgeving.  Vervolgens duidelijke doelen stellen en zaken – in kleine stapjes – aanleren. En het helpt als je de nieuwe handeling leuk vindt en als deze aansluiten bij je sterke punten.

TIP 1: test deze factoren bij de doelgroep, dat scheelt een hoop frustratie en onnodige energieverspilling.

Missionair gedrag
Is missionair gedrag dan gelijk aan gedrag in algemene zin? Nee, want spirituele factoren – zoals gebed en een diepe overtuiging over het waarom – zijn volgens wetenschappers specifieke factoren bij het komen tot spiritueel handelen.

Wat werkt er? Oftewel: Welke factor is het meest bepalend bij het komen tot missionair spreken en handelen? Zijn dat één of meer algemeen-menselijke factoren of toch een spirituele factor? Dat vroeg ik aan mensen die tot missionair handelen zijn gekomen. De Bijbelse opdracht tot naastenliefde en missie gevoed door gebed zijn de meest bepalende factoren. Aan de algemeen-menselijke factoren moet wel in bepaalde mate voldaan worden, maar het meest bepalend is toch God; Missio Dei!

TIP 2: Verkondig duidelijk waarom er uiting gegeven moet worden aan missie en besteed aandacht aan gebed.

Ga dan heen!
Discipel betekent leerling zijn. En bij leren hoort fouten maken. Niet (voldoende) voldoen aan de Bijbelse opdracht is vaak ook de praktijk. We geven onszelf een onvoldoende. Maar je mag leven in de voldoening van het offer van Jezus Christus. Dé leraar die vraagt om Hem na te volgen en andere tot discipelen te maken.
Dat werkt!

Weet je niet precies hoe? Agapè helpt je graag. Kijk voor meer informatie op https://agape.nl/

Auteur Wilco van Dorp heeft een blog geschreven n.a.v. zijn afstudeeronderzoek bij Baptistengemeente “De Rank” in Utrecht. In dit onderzoek staan millennials centraal en is gekeken naar de manier waarop zij zich in deze tijd nog verbinden aan een kerk zoals de Baptistengemeente De Rank Utrecht. Wilco heeft zich verdiept in de wereld van de millennial en heeft hen mogen vragen hoe ze zichzelf zien en wat het voor hen betekent om bij De Rank Utrecht te horen.

Gedreven, ongebonden en fear of missing out. Dit zijn eigenschappen die vaak worden toegeschreven aan millennials. Een generatie die geboren is tussen 1980 en 2000 en sterk lijkt beïnvloed door de tijd waarin ze opgroeiden en de manier waarop ze zijn opgevoed. 
Hoe kijken millennials naar de kerk en wat voor invloed heeft de secularisatie van de maatschappij op hen gehad? In het onderzoek ‘Millennials en De Rank Utrecht’ heb ik onderzocht in welke mate millennials actief zijn in hun gemeente en wat hen doet besluiten om zich wel of niet op een vaste basis aan een kerk te verbinden.  
 
BETROKKEN MILLENNIALS 
Je zou zeggen dat millennials er niet zo snel voor kiezen om zich op vaste basis aan een christelijke gemeenschap te committeren. Voor het overgrote deel van de millennials in Nederland is dat ook zo, vooral om dat de meesten helemaal geen link meer hebben met georganiseerde religie. Uit dit onderzoek bleek echter dat dit voor millennials die zich overtuigd christen noemen lang niet altijd zo is. Sterker nog, onder 115 ondervraagde millennials, die betrokken zijn bij de Baptistengemeente De Rank Utrecht, bleek dat zaken als lidmaatschap, vrijwilligerstaken en het bezoeken van een kring meer regel dan uitzondering is. 
 
UNIEKE GENERATIE MET EEN BEHOEFTE AAN GEMEENSCHAP 
Hoewel de deelnemers aan dit onderzoek zich goed realiseren dat ze in vergelijking met hun generatiegenoten op het gebied van geloven een uitzondering zijn, herkennen ze ook veel van de stereotypen beelden die er over millennials bestaan.  
Een zekere vorm van entitlement, keuzestress en de druk om iets van je leven te maken is hen niet onbekend. Daarnaast geven ze aan behoefte te hebben aan (religieuze) gemeenschap maar ook moeite te hebben met de traditionele en rigide vormen van kerkzijn. Voor de deelnemers is de belangrijkste reden om bij een kerk aan te sluiten het in contact te staan met medegelovigen en het samen Jezus navolgen.  
 
KANSEN GENOEG 
Het mag duidelijk zijn dat het lang niet zo slecht gesteld is met de millennial-generatie als soms wordt gedacht. Millennials zijn zeer authentieke (jong)volwassenen die heel bewust in het leven staan en oog hebben voor hun omgeving. Voor de christelijke millennials geldt dat ze zich ook graag aansluiten bij een kerk die gericht is op gemeenschap en navolging. Het is dan wel belangrijk dat het op een no-nonsense manier gebeurt en de kerk een inclusief en open karakter heeft met ruimte om vragen te stellen. Er zijn dus kansen genoeg om de millennials deel te laten zijn van de huidige kerk en op hun eigen manier mee te laten bouwen aan Gods Koninkrijk.  

Wil je meer weten over dit onderzoek? Mail dan naar wilcovandorp@gmail.com 

Auteur Liesbeth Bos heeft een blog geschreven n.a.v. haar afstudeeronderzoek “Regionaal jeugdwerk als sociale setting”.

Waarom zou u tegenwoordig nog regionaal christelijk jeugdwerk faciliteren? De jongeren kunnen toch naar de plaatselijke jeugdclub gaan? Moet er dan ook nog iets nieuws voor hen komen? In het verleden hadden jullie misschien wel open jeugdwerk, maar daar kwamen geen jongeren meer op af… 

Diverse jongerenwerkers en voorgangers uit het Land van Heusden en Altena (Noord-Brabant) wilden onderzocht hebben wat de toegevoegde waarde kan zijn van regionaal christelijk jeugdwerk. Het leek mij leuk om deze opdracht aan te nemen en daar heb ik geen spijt van gehad! Om erachter te komen wat de toegevoegde waarde is, heb ik interviews gehouden met diverse medewerkers en bezoekers van regionaal jeugdcentrum De Pomp in Almkerk. 

Uit mijn onderzoek bleek dat het wel degelijk van belang is voor jongeren om een regionaal christelijk jeugdcentrum te kennen, waar zij naartoe zouden kunnen gaan. Een informeel jeugdcentrum biedt de jongeren namelijk een hele andere setting dan de plaatselijke catechese of jeugdclub. Jongeren hebben het nodig om deel uit te maken van verschillende soorten groepen. Zij vinden het erg gezellig om elkaar ook in zo’n informele, sociale setting te ontmoeten. Bezoekers van De Pomp vinden het erg leuk dat zij zelf hun avonden kunnen bepalen. De mogelijkheden daar lopen uiteen van gamen tot het zingen van (christelijke) liederen. Welke activiteit ze ook doen, ze doen het met elkaar. Er is een positieve, onderlinge sfeer die gekenmerkt wordt door respect en vertrouwen. De jongeren hebben het erg naar hun zin en voelen zich gezien.  

De jonge christenen bezoeken nu niet alleen doordeweeks een activiteit van de kerk, maar zijn in hun weekenden ook verbonden in een christelijke setting. Zij vinden het fijn om elkaar wekelijks te ontmoeten en maken gemakkelijk nieuwe vrienden. Het is heel waardevol voor jongeren om in de adolescentie goede vriendschappen te hebben. Jongeren laten zich namelijk gemakkelijk beïnvloeden door leeftijdsgenoten, maar door het regionale jeugdcentrum leren zij leeftijdsgenoten kennen, waarmee zij zich op een positieve manier kunnen verbinden. Dat bleek nog meer positieve effecten te hebben:  

• De jongeren beseffen dat zij niet de enige christen zijn; 
• Eventuele schaamte voor het geloof wordt minder; 
• Jongeren blijven vaker bij de kerk, wanneer zij op meerdere manieren verbonden zijn met het christelijke geloof.  

Toch is het niet vanzelfsprekend dat christelijke jongeren naar een regionaal jeugdcentrum gaan. Ik heb gemerkt dat zij het echt nodig hebben om persoonlijk benaderd te worden. Daarnaast is het ook niet vanzelfsprekend dat de jongeren zullen blijven komen. Het heeft alles te maken met het enthousiasme van de (jonge) kerngroep. Het is belangrijk dat zij aansluiten bij jongeren van deze tijd. De organisatie van een regionaal christelijk jeugdcentrum kost veel tijd en energie, maar van de medewerkers heb ik begrepen dat het echt de moeite waard is.  

Wil je meer weten over mijn onderzoek? Stuur dan gerust een e-mail naar liesbeth-bos@hotmail.com 
Liesbeth Bos 
‘Regionaal jeugdwerk als sociale setting’  Een onderzoek naar de toegevoegde waarde van regionaal christelijk jeugdwerk 

Martin Edens schreef een blog n.a.v. zijn afstudeeronderzoek: “Wat is de betekenis van de visie van De Ontmoeting (in Wageningen) voor het geleefde geloof van de deelnemers?”

Waarom je de kerk moet gaan zien als Ant-Man 

Voordat de coronacrisis uitbrak, ging ik geregeld met een vriend van mij naar de bioscoop. We bezochten dan de films waar ik mijn vrouw niet mee naar toe krijg. Een groot deel daarvan zijn superheldenfilms. Eén zo’n held is een persoonlijke favoriet van mij: ‘Ant-Man’. Ant-Man is een karakter, gespeeld door Paul Rudd, die door een speciaal pak in staat is om ontzettend klein te worden. De grap met dit karakter is, dat hoe kleiner hij wordt, hoe groter zijn impact is. Ergens krimpt hij tot microscopische proporties en helpt er mee het universum te redden.  

‘Dit is de ultieme tijd om je kerk op te delen in kleinere (missionaire/zorg) eenheden die leren wat kerk in de wijk is zonder de (vaak mooie) franje van een opgetuigde dienst.’ Dit bericht tweette Jan Wolsheimer op 9 mei 2020 naar aanleiding van de maatregelen rondom de coronacrisis. Hij pleit voor kerkzijn in het klein, juist nu die kans voor het oprapen ligt. Al tien jaar lang experimenteert De Ontmoeting in Wageningen met kerkzijn in het klein. We bestaan in totaal uit bijna 70 betrokkenen (een hele hoop kinderen) en zijn opgedeeld in kleine ‘ontmoetingsgroepen’ met een eigen missie. Kerkzijn in het klein zit dan ook diep in het DNA verankerd. De Ontmoeting wil als een familie op missie met Jezus zijn. Vorig jaar nam ik het stokje van Jaap Ketelaar over als voorganger in deze gemeente en begon ik in die periode tegelijkertijd met mijn afstudeerproject voor hbo theologie. Ik stelde de vraag wat onze visie nou eigenlijk betekent voor de gemiddelde deelnemer van De Ontmoeting. Wat zichtbaar werd in dit onderzoek, is dat onze visie inderdaad meer leefde in de kleine groepen. Daar zat het dicht op de huid. Daar in die kleinere ontmoetingsgroepen gaat het niet om missie als extra ballast aan je leven, maar ontstaat de ruimte om Jezus’ missie in het centrum van je leven te plaatsen. 

Nog te vaak sluimert ergens in ons hoofd de gedachte dat groter altijd beter is. De praktijk is alleen dat groter vaak meer druk legt bij een klein groepje, en de verlangens en talenten die God in iemand geplant heeft niet tot z’n recht komen. Dit is inderdaad het juiste moment om die omslag te maken. De kerk niet meer zien als het overeind houden van die grote boom, maar weer beginnen bij dat kleine mosterdzaadje. Niet eerst de kerk optuigen en dan weer nadenken over missie, maar nu beginnen bij de missie en dat de kerk laten vormen. En ben je, net als ik, veel te druk en denk je: hoe pak ik dat aan? Begin klein. Bel wat mensen uit je gemeente en stel de vraag: ‘wat nou als wij met een klein groepje gaan oefenen om Jezus’ missie in het centrum te plaatsen van ons leven?’ En juist daar, in dat kleine groepje volgelingen van Jezus, zou je nog je wel eens vele malen meer impact kunnen hebben dan Ant-Man.